Leon Kapliński (1826–1873)
Hetman Stefan Czarniecki, [1863]
Zakup, 1965
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, płótno

wymiary: 130 x 97 cm

opis: Wyobrażeniowy, reprezentacyjny wizerunek hetmana Stefana Czarnieckiego (1599–1665) powstał, jak mówi tradycja, z inspiracji poematem Zygmunta Krasińskiego Przedświt. Kapliński, uczestnik Wiosny Ludów, były więzień pruski i emigracyjny działacz polityczny związany ze środowiskiem Hôtel Lambert, malował go w Paryżu, podczas trwającego w Polsce powstania styczniowego. Przypomnienie właśnie w tym czasie bohatera heroicznych zmagań Rzeczypospolitej z rebeliami kozackimi Pawła Pawluka (1637) i Bogdana Chmielnickiego (1648–1655), z najazdem szwedzkim (1655–1660) i z Rosją (1654–1667), miało sens symboliczny. Krasiński ukazał w poemacie zjawę tego ze „wszystkich najbutniejszego” wodza, który „wśród przedświtów lepszego poranka” skierował do podmiotu lirycznego utworu – wygnańca – mesjanistyczne proroctwo o rychłym nadejściu Królestwa Bożego i powrocie Polaków do ojczyzny. W obrazie Kaplińskiego Czarniecki nie jest marą przeszłości. Jego pełen dostojeństwa portret, utrzymany w duchu realizmu historycznego, symbolizuje żywą tradycję męstwa, poświęcenia i wiary, że – jak pisał Zygmunt Krasiński w Przedświcie – „Prawem naszym Zmartwychwstanie”.
Wacława Milewska


ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3


klucz: Romantyzm. W stronę sztuki narodowej >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>