Artur Grottger (1837–1867)
Modlitwa wieczorna rolnika, 1865
Zakup, 1961
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, płótno

wymiary: 45 x 55 cm

opis: W swej twórczości Grottger wielokrotnie wykorzystywał poetyckie i malarskie walory nokturnu. Przepełniona religijno-patriotycznym nastrojem Modlitwa wieczorna rolnika nawiązuje do twórczości jego wiedeńskiego nauczyciela, Christiana Rubena, oraz dzieł wybitnego malarza niemieckiego romantyzmu Caspara Davida Friedricha. Obraz ukazuje stojącego na skraju wzniesienia chłopa, który na dźwięk dzwonów widniejącego w oddali kościoła przerwał orkę, by odmówić wieczorną modlitwę Anioł Pański. Ukazany tyłem do widza, wpatruje się w rozległy, górzysty krajobraz, ponad którym rozciąga się olbrzymia połać pochmurnego nieba. Ciemna, zawężona paleta barwna oscyluje wokół brązów, czerni, rdzawych czerwieni i żółcieni. Postać kontemplującego mistyczne piękno przyrody i jednoczącego się ze Stwórcą człowieka odbija się ciemną plamą na tle nieba, rozjaśnionego pośrodku łuną zachodzącego słońca. Ukazany w ten sposób rolnik stanowi integralny element otaczającej go natury. Romantyczny motyw odwróconej tyłem postaci podziwiającej w skupieniu piękno krajobrazu stanowi odzwierciedlenie typowej dla epoki postawy panteistycznej. Głębokiemu przeżyciu przyrody towarzyszy patriotyczna wymowa dzieła. Dla pozbawionych państwowości Polaków patriotyzm stanowił swoistą religię narodową, której wyznawania wymagano od wszystkich warstw społecznych. Przedstawiony przez Grottgera religijny i pracowity, pełen powagi i godności bohater obrazu symbolizuje ideał polskiego ludu. Ta lekceważona przez wieki warstwa społeczna, w XIX stuleciu coraz bardziej świadoma swych praw i obowiązków, zyskiwała stopniowo podstawowe prawa obywatelskie. Wprowadzona przez romantyków do literatury i sztuki, fascynowała swojskością, barwnością, siłą i tężyzną, zyskując wysoką pozycję w hierarchii mitów narodowych.
Aleksandra Krypczyk


ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3


klucz: Romantyzm. W stronę sztuki narodowej >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>