Teodor Rygier (1841–1913)
Bachantka, 1887
Zakup, 1927
imnk
miniaturka

technika / materiał: brąz

wymiary: 199 × 93 × 73 cm

opis: Młoda kobieta, wyraźnie rozbawiona, zdaje się podążać ku widzowi tanecznym krokiem. Jej zgrabna sylwetka została uchwycona w fertycznej pozie, a ciało osłania jedynie niedbale owinięta wokół bioder tkanina. Dziewczyna zamaszystym gestem prawej ręki wysoko unosi kielich. Zaznaczoną w tytule dionizyjską aurę dzieła podkreśla gałązka winorośli ściśnięta w lewej dłoni tancerki. 
Popularność tego rodzaju przedstawień wśród dziewiętnastowiecznych rzeźbiarzy wiąże się niewątpliwie z rehabilitacją sztuki rokoka, do czego znacząco się przyczynili bracia Goncourt publikując zbiór esejów L’Art du XVIIIe siècle (1859–1875). Jednak forma dzieła Rygiera daleka jest od buduarowej konwencji neorokoka, a równocześnie wykracza poza ramy silnie zaznaczonej w polskiej rzeźbie tradycji klasycystycznej. Artysta zrezygnował z chłodnej powściągliwości na rzecz realistycznej obserwacji. Niewymuszona postawa i naturalny wyraz twarzy modelki stanowią odwołanie do „malowniczego” nurtu rzeźby romantycznej, który utorował drogę realizmowi. Nie bez znaczenia dla przyjętego przez Teodora Rygiera kierunku pozostaje fakt, iż znaczną część swego dojrzałego życia twórczego spędził we Włoszech, ojczyźnie rzeźbiarskiego weryzmu. 
Rygier – uznany portrecista – nadał twarzy dziewczyny cechy indywidualne. Otwarte, uśmiechnięte usta i lekko przymrużone oczy wzmagają frywolny charakter dzieła. Drobiazgowe opracowanie detalu, widoczne zwłaszcza w partii związanych wokół kostek sandałów, nie ujmuje figurze swobodnej ekspresji.
Agata Małodobry


ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3


klucz: Realizm, polski impresjonizm, początki symbolizmu >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>