Witold Wojtkiewicz (1879-1907)
Fantazja, 1906
Zakup, 1937
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, płótno naklejone na tekturę

wymiary: 35,5x40

oznaczenie autorskie: Sygn. i dat. p.d.: Witold Wojtkiewicz/1906

opis: Witold Wojtkiewicz stworzył szereg kompozycji przesiąkniętych pesymizmem zdominowanych przez nastrój apatii i przygnębienia. Jego sztuka stała się, jak to określił André Gide: „niepokojącą i osobistą mieszanina naturalizmu, impresjonizmu i groteski”; była również bliska wydanemu w 1903 roku „traktatowi psycho-moralnemu” Karola Irzykowskiego Pałuba, w którym pojawiają się tytułowe, tajemnicze Pałuby – „brzydkie, nieprzyjemne baby”. Obrazy Wojtkiewicza zapełniały równie odrażające postacie zdziecinniałych starców i brzydkich dzieci, żyjących w odrażającym świecie. Tacy są również bohaterowie somnambulicznej wizji odtworzonej w Fantazji. Kompozycja jest zdominowana przez intensywnie, ale i niepokojąco pomarańczowy kolor muru, na którego tle pojawia się tajemnicza postać, o makabrycznej, przypominającej trupią czaszkę głowie, ubrana w krakowski gorset nałożony na powłóczystą szatę. W prześwicie bramy widocznej pośrodku dostrzec można kolejne postacie i trudną do rozszyfrowania scenę rozgrywającą się w głębi, na tle kolejnego muru. Atmosferę przygnębienia i niepokoju podkreśla dodatkowo plątanina suchych gałęzi, wyraźnie zarysowująca się na tle ceglanej ściany. Ta intrygująca, drapieżna wręcz atmosfera jest charakterystyczna dla twórczości Wojtkiewicza, który zwierzał się Elizie Pareńskiej, że „przesada okrutna to moja kochanka duchowa, umazana jaskrawymi (…) kolorami (…) perfumowana łzami złości melancholika-egoisty”. 


Urszula Kozakowska-Zaucha



ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1


klucz: Koniec wieku >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>