Konrad Winkler (1882-1962)
Mężczyzna z fajką (Portret Tytusa Czyżewskiego), 1921
Pochodzenie nieznane
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, tektura

wymiary: 50,5x39,5

oznaczenie autorskie: Sygn. i dat. p. śr.: K.W./1921

opis: Konrad Winkler należał do założycieli grupy formistów i zagorzałych promotorów tego kierunku. W jego obrazach formistycznych ważną rolę odegrało – podkreślane programowo przez formistów – czerpanie z podhalańskiego ludowego malarstwa na szkle.

Mężczyzna z fajką, namalowany na rok przed rozpadem prężnie działającej grupy awangardowej, wyraźnie podany został ludowej stylizacji, z jednoczesnym „naiwnym” kubizowaniem i charakterystyczną, ograniczoną kolorystyką. Tło wizerunku stanowi ulubiony motyw formistów – tkanina układająca się w schematyczne fałdy. Portret nawiązuje także do dzieł tworzonych przez modela, czyli Tytusa Czyżewskiego – jednego z najwybitniejszych artystów polskich XX wieku i współtwórcy oraz teoretyka formizmu. Do jego najbardziej odkrywczych i ciekawych dokonań należały tzw. obrazy wielopłaszczyznowe, w których ukazywał wycinki rzeczywistości (często twarze) ujęte symultanicznie z różnych stron. Uproszczone i zgeometryzowane przypominały odbicia w pryzmatycznie ułożonych lustrach. Obok twarzy umieszczał elementy dekoracyjne, zaczerpnięte z ludowego malarstwa na szkle, w tym bardzo często draperie.

Mężczyzna z fajką jest nie tylko żartobliwym upamiętnieniem kolegi i jego twórczości; może być także uznany za potraktowaną humorystycznie wykładnię założeń malarskich grupy formistów.

Światosław Lenartowicz



ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1


klucz: Awangarda >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>