wymiary: 45x55
oznaczenie autorskie: nie sygnowane
opis: Pejzaż z zatoką to kameralna i wyciszona kompozycja, z wyniesionym wysoko horyzontem spłaszczającym przestrzeń, malowana płasko, budowana silnymi kontrastami grubo kładzionych barw. Ciemną, agresywną zieleń roślinności przecina błękit zatoki, tonują szarości i beże cypla, jarząca biel ściany kubicznie zarysowanego budynku oraz rozświetlony ugier piaszczystej drogi. Widać na niej dwie postacie – siedzącego na ławce mężczyznę i stojącą w pewnym oddaleniu, zwróconą ku niemu kobietę – kształtowane w charakterystyczny dla malarza sposób, sumarycznie, z ledwie rozpoznawalnymi rysami. Artysta uwiecznił tu moment jakiegoś emocjonalnego napięcia między nimi, zawieszenia, milczenia, wyczekiwania.
Maria Gołąb dostrzegła w tej „przedziwnej, idyllicznej” scenie, daleką analogię z Idyllą Paula Cézanne’a, z „odkrytej” wówczas kolekcji malarstwa postimpresjonistów Augusta Pellerina.
Obraz ewokuje specyficzny nastrój, związany ze sceną na pierwszym planie. „Jeśli sztuka Nachta pozwala nam niekiedy znaleźć się w pobliżu miejsca spotkania tajemnicy i oczywistości, to wszak pozostaje (...) poczucie docierania tam drogą osłabiającą patos zdarzenia, a może zatrzymującą nas o krok od «doświadczeniagranicznego» – pisał Wojciech Suchocki. Ów czynnik dystansu, cofnięcia się, powstrzymania – odnosi się do poczucia skończenia dzieła, zabarwia swoiście doskonałość obrazów”. Tę tajemnicę odnajdujemy również w Pejzażu z zatoką.
Anna Budzałek
Wacława Milewska
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1
klucz: Koloryzm >>>