Obraz Kossaka ukazuje epizod z wojny francusko-hiszpańskiej (1808–1814). W roku 1807 Napoleon rozpoczął kampanię na Półwyspie Iberyjskim, zajmując Portugalię, a rok później – sojuszniczą Hiszpanię. W maju roku 1808, po krwawo stłumionych zamieszkach w Madrycie, mieszkańcy wszystkich prowincji wzniecili powstanie przeciwko Francuzom. Była to pierwsza w nowożytnej historii wojna narodowowyzwoleńcza prowadzona w tak znacznej mierze przez powstańców, guerrilleros. W inwazji wojsk francuskich na Hiszpanię wzięły udział oddziały wojsk Księstwa Warszawskiego: pułki piechoty i lansjerzy Legii Nadwiślańskiej, 1 Pułk Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej i trzy pułki piechoty Dywizji Polskiej. Paradoksalnie Polacy, walcząc u boku Napoleona z nadzieją na restytucję własnego państwa, brali udział w pacyfikacji innego zniewolonego kraju.Kossak, piewca wojen napoleońskich, ukazał ułanów Legii Nadwiślańskiej na zwiadzie w górach Kastylii, wypytujących miejscowego górala o drogę czy też ruchy wroga. Neutralny charakter tej kompozycji nie zdradza faktycznej roli wojsk polskich w hiszpańskiej kampanii Napoleona.

Wacława Milewska